بهار و دردسری به نام آلرژی

گرده های گل و گیاه، گرد و خاک، باقی مانده حشرات و بعضی اجزای ریز موجود در مواد مختلف میتوانند واکنشی در بدن ایجاد کنند که در واقع واکنش بیش از حد سیستم ایمنی است. البته این علایم ممکن است تحت تاثیر مواد مختلف مانند اجسام و وسایل موجود در محیط کار، داروها، فلزات سنگین و… نیز ایجاد شود که این گروه جزو التهابهای بینی یا رینیتهای غیرآلرژیک طبقه بندی میشود. به عبارتی، اگر فرد در مواجهه با چنین موادی دچار عطسه یا گرفتگی بینی شود اما دیگر نشانه های آلرژی ظاهر نشود و واکنش بیش از حد نسبت به یک ماده خاص نباشد، التهاب بینی یا رینیت غیرآلرژیک است. علایم رینیت آلرژیک و بروز علایم مختلف حمله آلرژیک با خارش بینی، عطسه و آبریزش بینی در مراحل اولیه آغاز میشود و بعد از۱ تا ۲ساعت، گرفتگی بینی، تشدید آبریزش و سایر علایم مثل خارش حلق، خارش چشم، آبریزش و قرمزی چشمها تظاهر پیدا میکند. واقعیت این است که بعضی افراد ممکن است عالئم متفاوت و با شدت متفاوت از این مشکل را داشته باشند. بینی جزو مجاری تنفسی فوقانی است و امکان دارد آلرژی منحصر به بینی نباشد. در افراد مبتال به آسم یا کسانی که راههای هوایی تحریک پذیر دارند نیز در بیشتر موارد دچار رینیت آلرژی نیز هستند. اگر تحریک بینی مداوم باشد، ممکن است منجر به آسیب بینی و خونریزی شود که جزو عوارض آلرژی و حتی استفاده از داروها که باعث خشکی مخاط بینی خواهدبود، قرار میگیرد. فرد ممکن است درجات خفیف تا شدید بیماری را داشتهباشد که براساس شدت حمله و تعداد دفعات حمله در طول روز طبقه بندی میشود. اگر شدت و دفعات حمله کم باشد، جزو رینیت آلرژی خفیف تا متوسط و اگر در طول هفته تمام این علایم را با شدت زیاد داشته باشد، جزو رینیت آلرژی شدید طبقه بندی میشود. درمان آلرژی متناسب با نوع واکنش بدن اساس درمان مبتنی بر بروز و شدت عالئم است. مهمترین و اولین درمان برای مبتالیان به آلرژی، دوری از مواد آلرژن است. بیشتر افراد به آلرژنهایی که منشاء حیوانی یا گیاهی دارد، واکنش بیشتری نشان میدهند. محل شایع این آلرژی، اتاق خواب است. وجود گل یا گیاه در اتاق خواب، بالش پر و لحاف پشمی منشاء بسیار مهمی از این نوع واکنشها هستند. البته ممکن است باقی مانده حشرات در اطراف اتاق یا وجود حشرات ریز در پرزهای فرش نیز عامل چنین مشکلی شوند. از همین رو، تمیزکردن اتاق با جاروبرقی و جایگزینی بالش پر با الیاف مصنوعی در کاهش علایم موثر است. گاهی اوقات، به رغم انجام چنین اقداماتی هنوز آلرژی وجود دارد که در این شرایط مربوط به آلرژی فصلی است و ابتدای فصل پاییز و بهار اتفاق میافتد. برای این افراد، تجویز آنتی هیستامین کمککننده است اما اگر با استفاده از داروهای آنتی هیستامین درمان حاصل نشود، گزینه بعدی درمان استفاده از اسپری های کورتیکواستروئید خواهد بود. به خاطر داشته باشیم داروهای کورتون خوراکی و تزریقی که در گذشته برای بهبود علایم آلرژی کاربرد داشت، به خاطر عوارضی که درپی دارد امروزه هیچ جایگاهی در بهبود آلرژی ندارد. تزریق داروهای کورتون برای کنترل عالئم فقط در موارد خیلی شدید و مقاوم به درمان ممکن است توسط پزشک الزم باشد اما در ۹۰ درصد بیماران اصال نیاز به چنین اقداماتی نیست. تفاوت رینیت آلرژی وکووید-19 از زمان شیوع کروناویروس، نگرانی در مورد بروز علایم و ابتال به این بیماری نیز وجود دارد. ممکن است خیلی از افراد دارای زمینه آلرژیک از این مساله نگران باشند. ابتال به کووید-19 با عطسه و آبریزش بینی به خصوص مداوم را ندارد و غالبا با سردرد، بدن درد، اختلالات گوارشی، گلودرد و علایم خفیف بینی همراه است. از همین رو، فردی که قبال علایم آلرژی را تجربه کرده است نمیتوان در گروه این مبتلایان قرار داد. البته کاهش بویایی علامت هر دو بیماری است اما اگر ناگهانی باشد، بیشتر نشاندهنده ابتلا به کروناست. عوارض عدم درمان رینیت آلرژی متاسفانه آلرژیهای درمان نشده میتواند سبب گرفتگی مداوم بینی شود و به خصوص در کودکان با اختلال در رشد صورت، ایجاد سینوزیت و حتی پولیپ شود. در نتیجه ضروری است تا مبتلایان به رینیت آلرژی حتما تحت درمان اولیه قرار گیرند تا نیاز به درمانهای جدیتر برای عوارض این مشکل نباشد. آیا آلرژیبا جراحی بهبود مییابد؟ بعضی افراد مبتال به آلرژی این پرسش را دارند که آیا امکان جراحی برای بهبود آلرژی وجود دارد؟ واقعیت اینکه امکان بهبود و درمان آلرژی با جراحی وجود ندارد و این نکته از نظر پزشکی موردتایید نیست. ترجیح بر این است که درمانهای ساده و معمول موردتوجه قرار گیرد و از آلرژنها اجتناب شود. »آلرژی و وراثت الگوی ابتلا به آلرژی، ارثی است. معموال در بعضی خانواده ها زمینه ابتلا به آلرژی بیشتر است که میتواند سبب بروز علایم در افراد خانواده همراه باشد. همچنین ممکن است حتی بعضی افراد خانواده دچار آسم شوند. همراهی آلرژی با تظاهرات چشمی قابل انتظار است و در کودکان امکان دارد اگزمای پوستی و آسم نیز دیده شود.