. بروز اختلالات مشهود در صدای چنین افرادی باعث افت سطح کاری و نزول شهرت آنان میشود. علائمی وجود دارد که نشان میدهد حنجره در اثر خواندن یا صحبت کردن تحت فشار است و اولین آنها گرفتگی صداست. اغلب افراد قبل از بروز این علامت احساس میکنند صدا توان قبلی را ندارد یا اصطلاحا دچار خستگی صوتی هستند. صدای بعضی افراد نیز واضح و صاف نیست، حتی لرزش دارد و مجبورند به طور مکرر با سرفه کردن گلوی خود را صاف کنند.
قبل از اینکه تغییری در صدا ایجاد شود، چنین افرادی باید با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنند زیرا در مراحل اولیه میتوان با ارجاع بیمار به گفتاردرمانگر مشکل را خیلی زودتر برطرف کرد. علت اصلی گرفتگی صدا این است که برخی از دوبلورها و خوانندگان در مورد استفاده درست از حنجره و صدا آموزش ندیدهاند اما همه افرادی که به قدرت حنجره خود نیاز دارند، لازم است بایدها و نبایدهایی که در زندگی روزمره خود برای حفظ صدا نیاز دارند را رعایت کنند:
1) مهمترین توصیه برای افرادی که از صدا به شکل تخصصی استفاده میکنند این است که مصرف مایعات را زیاد کنند. حداقل باید روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشند. آب زیاد نوشیدن باعث تقویت تارهای صوتی میشود.
2) این افراد نباید بدون آمادگی قبلی دوبله یا آواز خواندن را شروع کنند. درست مانند ورزشکاران که قبل از شروع به ورزش بدن خود را گرم میکنند، خوانندگان یا سخنوران نیز باید حنجره خود را آماده کنند.
3) استفاده از لبنیات پرچرب و غذاهای سرخکرده و چرب برای تارهای صوتی مضر است. این افراد باید غذاهای سالم مصرف کنند.
4) ورزش نیز بسیار مهم است. عضلاتی که در اطراف حنجره، گردن و قفسه سینه قرار دارند، هنگام صحبت کردن و آواز خواندن به کمک فرد میآیند. خوانندگان و دوبلورها هنگام فریاد کشیدن از عضلات گردن و قفسه سینه کمک میگیرند، بنابراین قویتر کردن این عضلات مهم است.
5) این افراد باید خواب خوبی داشته باشند زیرا افرادی که خسته هستند، خستگی در صدایشان هم به خوبی مشخص میشود.
6) خوانندگان و دوبلورها اگر به هر دلیلی قرار باشد دارویی مصرف کنند، حتما باید پزشک خود را از شغلشان مطلع کنند زیرا مصرف بعضی داروها تاثیر بدی روی صدا دارد.
7) سیگارکشیدن ممنوع است. دود و نیکوتین سیگار از همان ابتدای ورود به حلق و حنجره روی بافت مخاطی تاثیر میگذارد و آن را از بین میبرد. این تاثیر منفی ممکن است زمان آلودگی هوا هم دیده شود، گرچه این مساله هنوز به شکل فرضیه است.
8) کلیه مواد تحریکی موجود در صنایع برای تارهای صوتی مضر هستند. پس هنگام رفتن به چنین اماکنی استفاده از ماسک برای همه بهخصوص خوانندگان و دوبلورها الزامی است.
9) مواد خوراکی کافئینی باعث میشوند تارهای صوتی وضعیت بدی پیدا کنند. بهتر است چای، نوشابه و شکلاتهای تلخ کمتر استفاده شود.
10) الکل علاوه بر حرمت شرعی و عوارض متعددش، تارهای صوتی را نیز به شدت تخریب میکند.اکیدا از آن پرهیز کنید.
دکتر بابک ساعدی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران