درمان سرطان پوست صورت

سرطان پوست یکی از شایع ترین انواع سرطان ها است که می تواند در مناطق مختلف بدن از جمله صورت ظاهر شود. شناسایی و درمان به موقع انواع سرطان پوست صورت بسیار مهم است، زیرا می تواند اثرات جدی بر سلامت و ظاهر فرد داشته باشد. روش های درمانی متنوعی برای سرطان های پوست صورت وجود دارد که شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی موضعی و درمان های هدفمند می شوند. انتخاب بهترین روش درمانی بر اساس مرحله سرطان، محل تومور و سایر عوامل موثر صورت می گیرد. درک این موضوعات می تواند در پیشگیری و درمان به موقع سرطان پوست صورت کمک کننده باشد که در این مقاله از سایت دکتر بابک ساعدی به بررسی کامل آن خواهیم پرداخت و شما را با لزوم انجام جراحی پلاستیک بعد از کنترل سرطان پوست آشنا خواهیم کرد.

سرطان پوست کشنده است؟

سرطان پوست اغلب کشنده نیست اما تشخیص و درمان به موقع آن برای جلوگیری از عوارض جدی ضروری است. تحت نظر پزشک متخصص قرار گرفتن حائز اهمیت است. به دلایلی که در ادامه عنوان شده مهم است که به موقع تشخیص داده و درمان در پیش گرفته شود:

1. برخی انواع سرطان پوست مانند ملانوما می توانند پیشرفت کرده و به سایر قسمت های بدن متاستاز پیدا کنند. در این صورت خطرناک بوده و می تواند کشنده باشند.
2. تومورهای بزرگ یا تهاجمی حتی اگر ملانوما نباشند می توانند به بافت های اطراف آسیب برسانند و موجب مشکلات قابل توجهی شوند.
3. سرطان پوست صورت می تواند ظاهر فرد را تغییر داده و آثار ناخوشایندی بر روی چهره بگذارد که از لحاظ روانی و اجتماعی برای فرد مشکل ساز باشد.

چه کسانی در معرض ابتلا به سرطان پوست صورت هستند؟

• افراد با پوست روشن و مو و چشم های روشن که پوست حساس تری نسبت به دیگران دارند و بیشتر در معرض آسیب اشعه ماوراء بنفش خورشید قرار دارند.
• افراد با سابقه قرارگیری طولانی مدت در معرض نور خورشید مثل کشاورزان، ورزشکاران و افرادی که بیشتر اوقات در فضای باز کار می کنند.
• افراد با سابقه قبلی ابتلا به سرطان پوست ریسک بالاتری برای ابتلا مجدد هستند.
• افراد با سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پوست و پیش زمینه ژنتیکی
• افراد با ضعف سیستم ایمنی مانند افراد تحت درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی

علائم سرطان پوست صورت

↲ظهور خال جدید یا تغییر در ظاهر خال های قدیمی

 ظهور خال های جدید یا تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا لبه های خال های قبلی باید بررسی شود.

↲ وجود ضایعات قرمز، برجسته یا زخم ماندگار

تومورهای سرطانی پوست اغلب به صورت ضایعات قرمز، برجسته یا زخمی ظاهر می شوند که بهبود نمی یابند.

↲ وجود ضایعات پوستی که خارش، سوزش یا درد دارند

این علائم بخصوص اگر با خارش، سوزش و درد شدید همراه باشد و در گذر زمان متوقف نشود، ممکن است از علائم اولیه سرطان پوست باشد.

↲ ضایعات پوستی که به آرامی رشد می کنند

تومورهای سرطانی عموما به صورت آهسته در حال رشد هستند.

↲ ضایعات پوستی که دچار زخم، ترک خوردگی و یا خونریزی می شوند

این علائم می توانند نشانه سرطان پوست باشند. و لازم است در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بلافاصله به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد تا معاینه دقیق صورت گیرد و در صورت لزوم درمان مناسب انجام شود.

سرطان پوست خارش دارد؟

خارش می تواند یکی از علائم سرطان پوست باشد اما هر خارش مداومی نشانه ای از ابتلا به سرطان پوست نیست و نخواهد بود. در برخی انواع سرطان پوست مثل ملانوما، بازال سل کارسینوما و اسکواموس سل کارسینوما خارش یک عارضه شایع است که نیاز به معاینه توسط پزشک متخصص دارد.

سن ابتلا به سرطان پوست صورت چند است؟

سن ابتلا به سرطان پوست صورت می تواند در طیف وسیعی قرار داشته باشد و نمی توان سن بخصوصی برای آن تعیین کرد چرا که هم گروه سنی کودک و نوجوان و هم سنین بزرگسالی و میانسالی جامعه هدف آن هستند. ملانوما، یکی از انواع سرطان پوست می تواند در سنین جوانی (حتی زیر 30 سال) نیز ایجاد شود و احتمال بروز آن در افراد جوان که در معرض نور شدید خورشید قرار گرفته اند، بیشتر است. سرطان سلول پایه (بازال سل کارسینوما) و سرطان سلول سنگفرشی (اسکواموس سل کارسینوما) که شایع ترین انواع سرطان پوست هستند بیشتر در سنین میانسالی (40-60 سال) ظاهر می شوند چرا که این دو نوع سرطان پوست با افزایش سن و تجمع آسیب های ناشی از نور خورشید ایجاد می شوند. از طرف دیگر در سنین بالای 60 سال به دلیل ضعف سیستم ایمنی و آسیب های تجمعی ناشی از نور خورشید، زمینه مناسب برای ابتلا به سرطان پوست صورت فراهم است.

خطرناک ترین سرطان پوست

دکتر بابک ساعدی؛ فلوشیپ جراحی پلاستیک صورت و استاد تمام دانشگاه تهران در این باره میگویند: ضایعه سرطانی پوست فراتر از حدی است که دیده می‌شود.  بازال سل کارسینوما (BCC) شایع‌ترین سرطان پوستی است و مشخصه آن زخم روی صورت یا تغییر اندازه و رنگ خال است که پایدار باقی می‌ماند. مهم‌ترین راهکار در مقابل این سرطان، پیشگیری است چرا که در بیشتر موارد تحت‌تاثیر نور خورشید و مواجه مستمر با امواج فرابنفش به‌وجود می‌آید. از همین‌رو بروز این نوع سرطان در صورت و در سایر قسمت‌های بدن که در معرض نور خورشید است، بیشتر دیده می‌شود. 

درمان جراحی پلاستیک سرطان پوست صورت

درمان جراحی پلاستیک یکی از روش‌های رایج در درمان سرطان پوست صورت است. دکتر بابک ساعدی؛ متخصص جراحی پلاستیک صورت و بینی با سالها تجربه درمان انواع سرطان های پوست و عوارض آن؛ تجربیات خود را در اینباره بیان کرده که در ادامه برایتان شرح داده شده است: 
دکتر ساعدی توصیه اکید دارد که در جراحی ضایعه سرطانی، برداشتن حاشیه زخم ضروری است. ایجاد هر نوع تغییری در پوست باید جدی گرفته‌شود و با مراجعه به متخصص پوست، تشخیص بیماری به‌موقع صورت گیرد. نکته مهم در مورد ضایعه سرطانی پوست این است که به بخش بیشتری از آنچه دیده می‌شود، گسترش می‌یابد. به‌عبارتی ممکن است زخم کوچکی در صورت به‌وجود آمده‌باشد اما در واقع بیماری به بخش بیشتری از این زخم پیشروی کرده‌است. 
طبیعتا درمان شامل برداشتن بخش‌های اطراف زخم خواهد بود و لازم است زخم به همراه بخشی از بافت اطراف برداشته‌ شود تا بتوان از برطرف‌شدن ضایعه سرطانی اطمینان کسب کرد. بنابراین، اگر ضایعه خیلی کوچک باشد حتی می‌توان با بی‌حسی موضعی، ضایعه و حاشیه اطراف آن را برداشت و یا اقدام ساده‌ای مانند کورتاژ انجام داد. اما واقعیت اینکه در بیشتر موارد، بیماران زمانی به متخصص پوست یا جراح مراجعه می‌کنند که ضایعه گسترش پیدا کرده‌است و جراحی جزء درمان‌های اساسی به‌حساب می‌آید. 
از آنجا که برداشتن ضایعه سرطانی و حاشیه آن در صورت آثار جدی بر زیبایی فرد دارد و حتی گسترش سلول‌های سرطانی ممکن است بخشی از غضروف و اجزای صورت را درگیر کند.  بینی شایع‌ترین قسمتی است که امکان بروز این بیماری وجود دارد. هنگام جراحی سرطان در این ناحیه ممکن است نیاز به برداشتن بخشی از غضروف بینی یا لبه‌های نوک باشد که مسلما اثرات جدی بر ظاهر فرد دارد. همچنین در مواردی که بیماری پیشرونده باشد نیز حتما اقدامات رادیوتراپی نیز تجویز می‌شود. حتی در بعضی موارد که فرد تحمل جراحی ندارد نیز از ابتدا رادیوتراپی انجام می‌شود. 

اهمیت جراحی پلاستیک بعد از کنترل سرطان پوست

دکتر ساعدی در ادامه اشاره دارد که؛ با جراحی پلاستیک می‌توان محل جراحی را پس از کنترل بیماری بهبود بخشید نکته بسیار مهم اینکه پس از جراحی و درمان حتما باید وضعیت بیمار پیگیری شود تا اطمینان از عدم‌عود بیماری حاصل شود چرا که امکان عود ضایعه در محل اولیه یا در دیگر قسمت‌های پوست وجود دارد.  زمانی که پزشک مطمئن باشد که ضایعه عود نمی‌کند، ترمیم محل جراحی امکان‌پذیر است. در صورتی‌که ضایعه کوچک باشد می‌توان بدون هیچ اقدام خاصی منتظر بود تا ضایعه خودبخود بهبود و ترمیم یابد که معمولا نقایص جدی ایجاد نمی‌کند. استفاده از تغییر بافت نیز به تسریع روند ترمیم کمک کرد. در مواردی که ضایعه پیشرفته باشد معمولا تغییر بافت از پیشانی انجام می شود. 
در شرایطی که غضروف‌‌های بینی درگیر شده‌ و برداشتن بخشی از غضروف حین جراحی ضروری است، امکان دارد از غضروف‌های بینی یا گوش برای ترمیم محل ضایعه برداشته‌شود. 
برای بیمارانی که امکان عود ضایعه سرطانی وجود ندارد می‌توان طی یک یا چند جلسه جراحی زیبایی وضعیت ظاهری را بهبود بخشید. البته باید توجه داشت که موفقیت در این اقدامات درمانی مشروط به پیگیری منظم بیماری و انجام اصول صحیح درمان است.

✍️ بیشتر بخوانید: چه زمانی مراجعه به متخصص جراح پلاستیک صورت ضروری است؟

پیشگیری از ابتلا و گسترش سرطان پوست

دکتر بابک ساعدی همواره به بیماران خود توصیه میکند که هر نوع زخم مزمن در بینی، گوش و لب باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد. همان‌طور که اشاره شد، پیشگیری مهم‌ترین اقدام در زمینه جلوگیری از ابتلا و گسترش سرطان‌ پوست است. بنابراین اگر بخشی از صورت یا دیگر قسمت‌های صورت دچار قرمزی، خارش، رشد غیرطبیعی بافت یا زخم مزمن و بهبود نیافته به‌خصوص بینی، گوش و لب‌ها ایجاد شد حتما مراجعه به متخصص پوست در اسرع‌وقت باشد.  همچنین از مواجهه مستمر و بدون محافظت از نور خورشید، سیگارکشیدن و دیگر عوامل زمینه‌ساز تحریک پوستی باید اکیدا خودداری کرد.

*~ سوالات متداول درباره سرطان پوست صورت ~*