آپنه انسدادی خواب یک بیماری پیچیده است که به دنبال اختلال در راه هوایی فوقانی در هنگام خواب، جریان هوا کاهش یافته یا اینکه قطع می‌شود. آپنه خواب یک مشکل جدی بوده و ممکن است صدها بار در هنگام خواب ایجاد شود که موجب پایین آمدن کیفیت خواب و احساس خستگی در طی روز می‌شود و در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به فشار خون بالا، سکته مغزی، بیماری قلبی و کاهش بهره وری در محل کار شود.
آپنه انسدادی خواب
اپنه انسدادی خواب از جمله بیماری های بسیار شایع می باشد که از شیوع نسبتا زیادی در جامعه برخوردار است. از جمله عوارض ان علاوه بر ناراحتی اطرافیان در هنگام خواب و عدم تمرکز و خواب الودگی در حین روز و افزایش تضادها می توان به افزایش فشار خون، اختلال کارکرد قلبی و مغزی اشاره نمود. در مورد جراحی زیبایی بینی بیشتر بدانید.
شیوع اپنه خواب
اپنه ها به دو دسته بزرگ انسدادی و مرکزی طبقه بندی می گردد. بر اساس تحقیقات حدود 20 درصد افراد دچار درجاتی از آپنه خواب هستند. در مورد جراحی مجدد بینی بیشتر بدانید.
درمان آپنه خواب
فشار مثبت پیوسته اولین درمانی است که به بیمارانی که به فرم متوسط تا شدید این بیماری مبتلا هستند پیشنهاد می‌شود اما برخی بیماران قادر به تحمل این درمان نیستند یا تمایلی به این درمان ندارند در این موارد روش جراحی به منظور برطرف کردن انسداد مفید و موثر می‌باشد. درمان موضعی و کاهش وزن نیز در برخی موارد موثر می‌باشند، اثربخشی این درمان‌ها با توجه به طول مدت استفاده و تداوم استفاده بستگی دارد.
درمان جراحی نسبت به سایر روش‌ها جهت آپنه انسدادی خواب، کمتر انجام می‌شود. درصد موفقیت این روش معمولاً زیاد نیست، همچنین دوره‌ی نقاهت و سایر عوارض جانبی نیز از عواملی هستند که در اکثر موارد پزشکان این درمان را پیشنهاد نمی‌دهند اما همان طور که پیشتر اشاره کردیم در مواقع خاص، این روش درمان تنها گزینه‌ی باقی مانده می‌باشد که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم. جراحی تنها در نوع انسدادی موثر است . میزان تاثیر جراحی حدود ۷۰ تا ۶۰ % می باشد ، که در موارد عدم پاسخ استفاده ازCPAP و دستگاهی که در هنگام خواب به تنفس بیمار کمک می کند و استفاده از پروتز توصیه می شود.
جراحی آپنه انسدادی خواب انواع مختلفی دارند که برخی از متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:
جراحی بینی
به طور کلی جراحی‌هایی که به منظور افزایش جریان هوا از طریق بینی انجام می‌شود شامل برداشتن پولیپ یا شاخک‌های بینی و صاف کردن انحراف تیغه بینی می‌باشد، با اینکه این روش جراحی نمی‌تواند آپنه انسدادی خواب را به طور کامل درمان نمایند اما موجب بهبود تنفس از طریق بینی می‌شود.
جراحی راه هوایی فوقانی
این جراحی شامل برداشتن بافت‌های اضافی در کناره‌های گلو و پشت زبان، کوتاه کردن کام نرم، برداشتن یوولا (زبان کوچک)، و انبساط راه هوایی پشت زبان می‌باشد. این جراحی احتیاج به بستری شدن در بیمارستان دارد و دوره‌ی نقاهت و بهبودی آن ممکن است چند هفته طول بکشد.
در سال‌های اخیر روش‌های جراحی توسط لیزر که به صورت سرپایی و بدون بستری شدن در بیمارستان انجام می‌شود یا جراحی توسط پروب فرکانس رادیویی از روش‌هایی نوینی هستند که به جای جراحی باز متداول شده‌اند و در اغلب موارد نتایج مثبتی را در درمان خر و پف داشته‌اند. در مورد تزریق ژل لب بیشتر بدانید.
حدود 40 درصد افرادی که تحت جراحی راه هوایی فوقانی قرار می‌گیرند از نتیجه‌ی درمان راضی هستند.
عوارض جانبی که پس از این جراحی ممکن است باقی بماند عبارت است از : تغییر صدا و مشکل در هنگام قورت دادن مایعات.
جراحی فک
در این جراحی فک بالا و پایین طی جراحی شکسته می‌شود و به سمت جلو حرکت می‌کند تا راه هوایی بزرگتر شود. مقالاتی که نتایج این جراحی را ارائه داده اند اندک بوده اما به نظر می‌رسد نسبت به سایر روش‌های جراحی انسداد خواب از درصد موفقیت بالاتری برخوردار هستند اما با توجه به پیچیدگی‌های جراحی و خطراتی که ممکن است برای بیمار در بر داشته باشد و همچنین دوره‌ی نقاهت طولانی آن، در حال حاضر اکثر جراحان این روش را پیشنهاد نمی‌نمایند.
تراکئوستومی
در این جراحی سوراخی در در قسمت نای و زیر حنجره ایجاد می‌شود تا ناحیه انسداد را دور بزند. افرادی که تراکئوستومی را انجام می دهند در هنگام روز این سوراخ را می‌بندد و می‌توانند به طور عادی صحبت کنند اما هنگام شب پلاگ را جدا می‌نمایند. این روش جراحی فقط در موارد شدید و غیرقابل درمان آپنه انسدادی خواب پیشنهاد می‌شود.
تحریک عصب هیپوگلوسال
طی این جراحی یک الکترود جهت تحریک شاخه عصبی هیپوگلاس و یک الکترود حسگر در دیواره قفسه سینه قرار می‌گیرد، این دو حسگر به یک محرک عصبی که در زیر استخوان ترقوه قرار گرفته است متصل می‌شوند. الکترود حسگر زمان شروع تنفس را تعیین می‌نماید و به محرک عصبی، سیگنال ارسال می‌نماید، سپس الکترود دوم موجب تحریک عصب هیپوگلوسال می‌شود که حرکت زبان را کنترل می‌نماید و در نتیجه از انسداد راه هوایی فوقانی جلوگیری می‌شود. این روش در برخی از بیماران نتیجه‌ی مثبتی داشته است. در مورد پروتز چانه و گونه بیشتر بدانید.
سایر روش‌های جراحی
سایر روش‌های جراحی شامل کاهش اندازه زبان توسط فرکانس رادیویی، سفت کردن کام نرم با استنت و جابجایی استخوان هیوئید می‌باشد. این روش‌های با اینکه در اکثر موارد درصد موفقیت بالایی ندارند اما در برخی بیماران با موفقیت در درمان آپنه انسدادی خواب همراه بوده‌اند.
با توجه به مواردی که ذکر شد لازم است که پیش از انتخاب روش جراحی ابتدا شرایط شما توسط متخصصین خواب بررسی شود، مشاوره با متخصص گوش و حلق و بینی می‌تواند بهترین نوع درمان را برای شما مشخص نماید.
مراحل جراحی ابتدا بیمار تحت اندوسکوپی خواب DISE قرار می گیرد. در این حالت محل انسداد بیمار در هنگام خرخر پیدا می شود و سپس نوع جراحی با توجه به محل انسداد مشخص می گردد. جراحی های معمول در این زمان سیتوپلاستی (انحراف تیغه بینی )، توربینوپلاستی( کوچک کردن شاخک بینی ) ، اوولوپالاتوفارنکوپلاستی ( بر طرف کردن شلی کام و کوچک کردن زبان کوچک ) برداشتن لوزه می باشد. عمل جراحی روی قاعده زبان و فک نیز گاهی انجام می شود.
در شرایطی که سایر درمان‌ها موثر نباشد جراحی آپنه خواب می‌تواند اثرات چشمگیری در بهبود کیفیت خواب و سلامت شما داشته باشد.
هزینه جراحی آپنه خواب
هزینه جراحی آپنه خواب بسته به حاد بودن مشکل، درمان پیشنهادی و تخصص پزشک متفاوت می باشد. لذا برای برآورد دقیق هزینه جراحی آپنه خواب باید با پزشک متخصص مشاوره نمایید.
کلام آخر
آپنه خواب، یکی از بیماری های شایع است. درمان این بیماری به دلیل عوارضی که در طولانی مدت ایجاد می کند بسیار ضروری می باشد. دکتر بابک ساعدی یکی از بهترین متخصصین درمان بیماری آپنه خواب هستند.
